ମନୁଷ୍ୟ ଶରୀର ରେ କାନ୍ଦ ଏକ ସ୍ୱାଭାବିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା Iଜନ୍ମ ହେଲେ କୁଆଁ କୁଆଁ କାନ୍ଦ ଠାରୁ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ପରିଜନ ମାନଙ୍କ କନ୍ଦାକଟା ରେ ମନୁଷ୍ୟ ଜୀବନ ସମାପ୍ତ ହେଇଥାଏ I ମନୁଷ୍ୟ ଦୁଃଖରେ ଭାଙ୍ଗିପଡି କାନ୍ଦି ପକାଏ ତ କେତେବେଳେ ଖୁଶିରେ ବି କାନ୍ଦିଥାଏ I ସୁଖ ,ଦୁଃଖ ,ମାନ ,ଅପମାନ ,ସହିତ କାନ୍ଦ ଜଡିତ ହେଇ ରହିଥାଏ I କିଏ ନିଜ କୋହ କୁ ସମ୍ଭାଳି ନପାରି ଆଖି ପଟେ ଲୁହ ହେଇ ବୁହାଇ ଦିଏ ତ କିଏ ଅନ୍ୟ ମାନଙ୍କ ଠାରୁ ଲୁଚାଇ ଗୁମୁରି ଗୁମୁରି କାନ୍ଦିଥାଏ I କିଛି ବ୍ୟକ୍ତି ମଧ୍ୟ ନିଜ ସ୍ୱାର୍ଥ ହାସଲ ପାଇଁ ମିଛ ଲୁହ ର ସାହାରା ନେଇଥାନ୍ତି ସାଧାରଣତଃ ତାଙ୍କୁ କୁମ୍ଭୀର କାନ୍ଦଣା କୁହାଯାଏ I ମନୁଷ୍ୟ ବେଳେବେଳେ ଭାବପ୍ରବଣ ହେଇ କାନ୍ଦି ପକାଇଥାଏ I
ଅଧିକାଂଶ ସ୍ଥଳରେ ଦେଖାଯାଏ ଝିଅ ମାନେ କଥା କଥାକେ କାନ୍ଦି ପକାଇଥାନ୍ତି ଯେଉଁଥିପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ନାକକାନ୍ଦୁରି କୁହାଯାଇଥାଏ I ପୁରୁଷ ମାନଙ୍କ ଆଖିରେ ଲୁହ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେନି କିନ୍ତୁ ୟାର ମାନେ ନୁହେଁ ଯେ ପୁରୁଷ ମାନେ କାନ୍ଦନ୍ତି ନାହିଁ ,ସେମାନେ ନିଜ ଲୁହକୁ ଆଖିତଳେ ଲୁଚେଇ ରଖି ଦିଅନ୍ତି I
ତେବେ ବୈଜ୍ଞାନିକ ମାନେ ମତ ରଖନ୍ତି କି ଯେତେବେଳେ କାନ୍ଦ ଲାଗୁଚି ବ୍ୟକ୍ତି ମନଖୋଳି କାନ୍ଦିବା ଦରକାର I ଏହା ଦ୍ୱାରା ଅନେକ ଫାଇଦା ମିଳିଥାଏ I କୌଣସି କଥା କୁ ନେଇ ମନ ଭିତରେ ଯଦି ଦୁଃଖ କ୍ଳେଶ ଲାଗିରହି କାନ୍ଦ ଲାଗେ ତେବେ ମନଖୋଲି କାନ୍ଦନ୍ତୁ ଏହା ଦ୍ୱାରା ମନ ହାଲକା ଲାଗିଥାଏ ,ଅବସାଦ ଦୂର ହେଇଥାଏ I କାନ୍ଦିବା ଦ୍ୱାରା ଶରୀର ର ରକ୍ତଚାପ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ରହିଥାଏ I ଆଖି ପରିସ୍କାର ହେଇଥାଏ I ଆଖିପୋଡା ହେଇନଥାଏ I ମୁଣ୍ଡ ବିନ୍ଧା ହେଇନଥାଏ I
