ଗୁଜୁରାଟର ସୋମନାଥ ମନ୍ଦିର ସବୁ ଭକ୍ତ ପାଇଁ ଏକ ମହତ୍ଵପୁର୍ଣ ତୀର୍ଥସ୍ଥାନ ଏହା ଏଥିପାଇଁକି ସୋମନାଥଙ୍କୁ ଭଗବାନଙ୍କ ପାହ୍ୟ ଜୋତିର୍ଲିଙ୍ଗରୁ ପ୍ରଥମ ଜୋତିର୍ଲିଙ୍ଗ ମନାଯାଏ Iସୋମନାଥ ଯେଉଁ ଜାଗାରେ ଅଛନ୍ତି ସେହି ଜାଗାରେ ନଟବର ଓ ନଟରାଜଙ୍କ ମିଳନ ହେଇଥିଲା I ନଟବର ମାନେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଯଶୋଦାଙ୍କ କୃଷ୍ଣ ,ଦ୍ୱାରିକାର ରାଜା କୃଷ୍ଣ I ଗୋଟେ ପଟରେ ରାମେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିରରେ ଭଗବାନ ରାମ ଓ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ମିଳନ ଓ ଅନ୍ୟ ପଟରେ ସୋମନାଥରେ ଶିବ ଓ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ମିଳନ I ଜୋତିର୍ଲିଙ୍ଗ ମନ୍ଦିରଠାରୁ 7 କି.ମି ଦୂରରେ ଏକ ଜାଗା ଅଛି ଯାହାର ନାମ ହେଉଛି ଭାଲକା ତୀର୍ଥ I ମାନ୍ୟତା ଅନୁସାରେ ଏହି ଜାଗାରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ସାଂସରିକ ଶରୀର ତ୍ୟାଗ କରି ତାଙ୍କ ଧାମକୁ ଫେରିଯାଇଥିଲେ I କୁହାଯାଏକି ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଯେତେବେଳ ଗଭୀର ଚିନ୍ତାରେ ଥାନ୍ତି ସେତେବେଳେ ସେ ଦ୍ୱାରିକା ଛାଡି ସୋମନାଥ ଆସିଥାନ୍ତି I
ଥରେ ଏମିତି ହେଇଥିଲା ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ପରିବାର ପାଇଁ ଚିନ୍ତିତ ଥିଲେ ସେ ଦ୍ୱାରିକାରୁ ବାହାରି ଏକ ବରଗଛମୂଳରେ ଗଭୀର ଚିନ୍ତାରେ ଶୋଇପଡିଲେ I ମହାଭାରତ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ କୌରବଙ୍କ ମାତା ଗାନ୍ଧାରୀଙ୍କୁ ଭେଟିବାକୁ ଯାଇଥିଲେ I ଯୁଦ୍ଧରେ 100ରୁ 100 ପୁଅଙ୍କୁ ହରାଇଥିବା ଗାନ୍ଧାରୀ ବିଳାପ କରି ରାଗରେ ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ପୁରା ବଂଶ ନାଶ ହେଇଜିବାର ଅଭିଶାପ ଦେଲେ I
ଶ୍ରୀମଦ ଭାଗବତ ମହାପୁରାଣ ଅନୁସାରେ ଥରେ ୟାଦବଂଶୀୟ ମାନେ ଦ୍ୱାରିକାରେ ରୁଷିମୁନିଙ୍କର ଅପମାନ କରିଥିଲେ ଯେଉଁ କାରଣରୁ ସାଧୁମାନେଭି ଯାଦବବଂଶର ବିନାଶର ଅଭିଶାପ ଦେଲେ I ତାହାର ପରିଣାମ ମହାଭାରତ ଯୁଦ୍ଧର 36 ବର୍ଷ ପରେ ସବୁ ଯାଦବବଂଶ ନଦୀ ପାଖରେ ଏକାଠି ହେଲେ ଓ ନିଜ ଭିତରେ ଲଢ଼ିବାକୁ ଲାଗିଲେ ରୁଷିମୁନିଙ୍କ ଅପମାନହିଁ ଏହାର ସବୁଠୁ ବଡ କାରଣ ଥିଲା I ଭଗବାନ ଏହି ବିନାଶରୁ ବଂଶକୁ ରକ୍ଷା କରିପାରିଲେ ନାହିଁ I ଏହି କଥାରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଚିନ୍ତିତ ହୋଇ ସୋମନାଥ ଠାରୁ 7କି.ମି ଦୂରରେ ଅବସ୍ତିତ ବେରାବଲ ନାମକ ଏକ ଜାଗାରେ ବିଶ୍ରାମ ପାଇଁ ରହିଲେ ଓ ଧ୍ୟାନମଗ୍ନରେ ଶୋଇପଡିଲେ I
ସେଠୁ କିଛି ଦୂରରେ ଅବସ୍ତିତ ଥିବା ଜାରା ନାମକ ଏକ ଶବରଙ୍କୁ କିଛି ଚମକୁଥିବା ନଜର ଆସିଲା ତାଙ୍କୁ ଲାଗିଲାକି ଏହା ହରିଣର ଆଖି ଓ ସେ ତୀର ଚଳାଇଦେଲେ ଯାହା ସିଧା ଯାଇ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ପାଦରେ ଲାଗିଲା I ଯେତେବେଳେ ପାଖରେ ପହଁଚିଲା ଏହା ଦେଖି କାନ୍ଦିବାକୁ ଲାଗିଲେ ସେହି ବାଣରେ ଅନ୍ୟ କେହି ନୁହଁ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଆଘାତ ହେଇଥିଲେ I ଯାହାକୁ ସେ ହରିଣର ଆଖି ଭାବୁଥିଲା ତାହା ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ବାମ ଗୋଡ଼ର ପାଦ ଥିଲା I କୃଷ୍ଣ ଜରାକୁ ବୁଝେଇ କହିଲେ କାହିଁକି ତମେ କାନ୍ଦୁଛ ଇଏତ ନିୟତି I ପୂର୍ବ ଜନ୍ମରେ ସେ କିସ୍କିନ୍ଧାର ରାଜା ବାଳି ଥିଲେ ମୁ ତମକୁ ରାମଅବତାରରେ ଲୁଚିକି ମାରିଥିଲି ତାହାଭି ଏକ ନିୟତି ଥିଲା ଆଜି ଈଏଭି ଏକ ନିୟତି
I ଭାଲକା ତୀର୍ଥକୁ ଆଜିଭି ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ଏହି ସ୍ୱରୂପରେ ଦର୍ଶନ କରିବାକୁ 4 ଲକ୍ଷ ଭକ୍ତ ଆସୁଛନ୍ତି I ସେହି ମନ୍ଦିର ପାଖରେ କେରଳା ,କପିଳା ଓ ସରସ୍ବତୀ ତିନି ନଦୀର ସଂଯୋଗ ହେଇଛି ଯାହାକୁ ତ୍ରିବେଣୀ ଘାଟ କୁହାଯାଏ I ମାନ୍ୟତା ଅନୁସାରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଶରୀରର ଅନ୍ତିମ ସତ୍କାର ଏହି ତ୍ରିବେଣୀ ଘାଟରେ କରାଯାଇଥିଲା ଯେଉଁଠି ଆଜିଭି ତାଙ୍କର ପାଦ ଚିହ୍ନ ଅଛି I ଏହି ତୀର୍ଥକୁ ଗୌଲୋକ ଧାମ କୁହାଯାଏ I
